Schoonmaken in de hel

Zij was een van de Senegalezen die naar het buitenland ging om te ontsnappen aan de armoede in eigen land. Maar zij belandde in de hel. Zo begint vrij vertaald het verhaal over Michèle Mendy in de krant Le Pop.
Veel Senegalezen vertrekken naar de Arabische koninkrijken in de Golf voor een baan bij iemand in huis, maar Mendy koos zeven jaar geleden om onduidelijke redenen voor Sudan. Zij vond een baan als schoonmaakster van een flat van drie verdiepingen, maar kreeg vrijwel geen salaris. Zo was zij veroordeeld tot een armzalig verblijf in Sudan tot in de lengte van dagen, want geld om terug te gaan naar Senegal was er niet. Niemand in Senegal kon haar meer bereiken, haar ouders beschouwden haar intussen als vermist, om niet te zeggen overleden.
Maar daar kwam de redder in nood. Mendy had de kans gekregen haar verhaal te kunnen vertellen tegen enkele Senegalese studenten in Kartoem. Zij op hun beurt vertelden de hele geschiedenis aan de medewerkers van de Senegalese president Wade, die vorige week een bezoek aan Kartoem bracht voor de top van de Afrikaanse Unie. Wade, volgens de krant erg aangegrepen door het verhaal, aarzelde geen ogenblik. Hij zorgde ervoor dat zij haar achterstallig loon alsnog kreeg (3750 euro) en nam haar hoogstpersoonlijk mee in het presidentiële vliegtuig terug naar Dakar. Volgens de laatste berichten komt Mendy op dit moment bij in het huis van haar ouders in Guédiawaye, voordat zij terugkeert naar haar geboortegrond in de Casamanche. Tijdens de vliegreis naar Dakar kon zij alleen maar zeggen ,,Allahamdoulilah’’.

Vakantiehuwelijken

Nu het toeristenseizoen op volle toeren draait, is het ook drukker dan normaal in het stadhuis van Mbour, een vissersplaats aan de Petite Cote. Sinds het begin van het vakantieseizoen registreert de gemeente, waar de populaire bestemming Saly onder valt, drie tot vier gemengde huwelijken per maand. Het gaat dan meestal om Europese mannen die een jonge Senegalese vrouw aan de haak hebben geslagen. De vrouwen staan intussen in de rij.
De krant Walfadjri besteedde recent aandacht aan de trend. Volgens een woordvoerder van de gemeente zijn er in werkelijkheid meer gemengde huwelijken, een huwelijk op het strand telt nou eenmaal niet mee in de officiële statistieken.
Gaat het nu om een liefdeshuwelijk of om het geld, de meningen zijn verdeeld. Een jonge Senegalese die zojuist met een 49-jarige Fransman is getrouwd verwerpt boos de suggestie van critici dat het om het geld te doen is. ,,Wat weten zij nu van liefde’’, roept ze boos.
Een 19-jarige Senegalese is heel wat realistischer. Al haar hele leven droomt zij ervan om een toerist te trouwen om zo te kunnen emigreren naar Europa. Het goede voorbeeld gaf haar nicht, die inmiddels in Italië woont. En, zo schrijft de krant, hoewel zij nog niemand heeft gevonden, wanhoopt zij nog niet.
De krant waarschuwt voor de valkuilen in een gemengd huwelijk. Door culturele verschillen lopen veel huwelijken stuk. De krant laat een stel aan het woord uit het Canadese Quebec, zij een Franstalige Canadese, hij een Malinees die met haar is meegekomen. Hun huwelijk is verre van een ,,kabbelend riviertje’’, zoals zij zelf zegt. ,,Ieder denkt dat zijn of haar cultuur de beste is, dus zoek je steeds opnieuw een oplossing’’, zegt de vrouw diplomatiek. Zo kiest in Mali de man de naam van een kind, in Canada overleggen de echtgenoten. Dat leverde veel strijd op tijdens de zwangerschap. Om de lieve vrede te bewaren, mocht uiteindelijk de man de naam kiezen.
Het zijn niet alleen vrouwen die soms wanhopig op zoek zijn naar een beter bestaan via het huwelijk. De jonge Babacar S. zoekt een Europese dame, om zoals hij het zelf zegt ,,zijn familie uit de armoede te helpen’’. Sinds september is hij in Saly en omstreken op ,,jacht’’, maar tot nu toe zonder resultaat.
Voor veel vrouwen zal het huwelijk altijd een droom blijven. Velen van hen belanden in de prostitutie in Saly.

En dan nu het weer

Ook hier heeft de koude toegeslagen! Mensen lopen in dikke truien en broeken, mutsen op, onze bewaker heeft nog snel een dikke jas gekocht, wij bibberen op de scooter met jas aan en sjaal om. Jawel, het kwik stijgt niet meer boven de 18 graden overdag - dat is niet veel hier. Het tocht in huis, je wilt je bed 's ochtends niet uitkomen, want onder het dekbed is het zo lekker warm. Half Senegal, mijzelf incluis, loopt te snotteren over straat, de katten krullen in de kussens van de bank ineen om zo warm mogelijk te blijven - hoe moet dat als ze ooit meegaan naar Nederland.
Ik weet het, vergeleken met de winter in Europa is het allemaal relatief en 's middags, als de zon eenmaal is doorgebroken, dan is het best goed toeven op ons nieuwe zonneterras - maar dan alleen in de zon. En over drie maanden klagen we weer dat het zo warm wordt, dus waar hebben we het over? Helaas heeft Ingrid mijn fleece deze week uitgeleend, nou goed, hij had toch iets te korte mouwen, en ik heb altijd nog een vest en shirts met lange mouwen. Maar dat vest moet toch een keer in de was... en dan? Precies: lekker in de zon, uit de wind blijven. Overwinteren heet dat.

Hier sta ik de scooter van Ingrid te inspecteren, toen nog zonder krasje. Ze heeft inmiddels haar eerste ongelukje gehad met het ding. Op de weg naar huis stapte bij een kruispunt een verkoopster opeens naar achter en liep tegen Ingrid aan, die gelukkig langzaam reed. Ingrid viel om en heeft nu een dikke enkel en een paar kleine schaafwonden. Met de scooter gaat het ook goed. Ingrid werd opgevangen door enkele hele aardige en professionele politieagenten. Zij hielpen haar weer op pad; ze herkenden haar omdat ze dagelijks langs dat punt rijdt. De verkoopster kreeg intussen ontzettend op haar falie van die agenten en kwam met de schrik vrij. Maar intussen laten ze wel haar en haar vele collega straatverkopers en bedelaars elke dag toe tot de files. Terwijl de overheid toch enkele maanden geleden een campagne is begonnen is om het verkeer veiliger te maken. Weet de politie daar al iets vanaf?

Met Jos belandde ik in het noorden van Senegal - ergens tussen Djoudj en St-Louis - in een dorp van de Peul. Deze bevolkingsgroep leeft vooral van de veeteelt en in deze regio ook van de handel. De mannen waren volgens de achtergebleven vrouwen op pad met de dieren of bedreven handel tussen Mauretani� en Senegal.

De Africa Cup of Nations

Senegal raakt langzaam maar zeker in de ban van de Can: de Africa Cup of Nations, ofwel de Afrikaanse kampioenschappen voetbal in Egypte. Morgen (maandag) speelt Senegal zijn eerste wedstrijd tegen Zimbabwe. Op papier geen moeilijke tegenstander, een die het vooral moet hebben van zijn fysieke spelletje. Om 17.00 uur plaatselijke tijd is de aftrap in Port-Saïd. In Europa zendt Eurosport beelden uit.
Voor Senegal is het spelen op de Can een troostprijs na de misgelopen kwalificatie voor de WK in Duitsland. Het land eindigde afgelopen najaar tweede in de poule achter Togo, dat zich voor het eerst in de historie wist te plaatsen voor een eindronde van de WK - mede dankzij blunders van Senegal. Dat Senegal en niet Togo op de WK thuishoort, werd zaterdag duidelijk toen Togo zijn openingswedstrijd met 3-1 verloor van Congo, ook al geen WK-ganger. Had Senegal maar meer punten moeten pakken, zou je zeggen.
De Can is hier te volgen via de Senegalese televisiezender RTS. Het zal een van de laatste evenementen zijn die ik zal kijken. Over drie weken vertrek ik naar Nederland, waar ik een halfjaar het politieke nieuws ga verslaan voor de GPD, een koepel voor veel regionale dagbladen in Nederland. Na anderhalf jaar ga ik dus weer werken in Den Haag. Weer een persbureau, nu een met meer ruimte voor diepte, achtergronden en interviews. En weer het Binnenhof. De eerste zes weken zoek ik nog woonruimte. Iemand?

Kippengriep

Gisteren weer een Wereldnetuitzending gehad. De verkoudheid en griep die ik eerder had opgelopen en mij de dag ervoor in bed hielden, waren gelukkig niet te horen. Maar echt lekker ging het niet, op het eind moest ik mijn ogen sluiten om me nog te kunnen concentreren, zo moe was ik. Toch kunnen praten over het offerfeest, worstelen etc. Allemaal zaken waar ik jullie lezers ook mee opzadel. Ben benieuwd wat jullie van die verhalen vinden.
Hier staat het bezoek van broer Jos voor de deur. Samen gaan we een weekje op pad in Senegal en een dag later vertrek ik voor twee weken naar Nederland. Nog meer kou lijden. Brr. Maar eerst lekker op pad in eigen land.

Op de weg terug van oud en nieuw in Saly zien we mannen hard aan het onderhandelen over de prijs van een schaap. Over een kleine week, maandag of dinsdag, is het tabaski en moet elk hoofd van de familie een schaap slachten. Een prijzig ritueel: een klein schaap kost al zo 40.000 Cfa (60 euro) en er zijn mensen bij die 300 euro neerleggen voor de beste exemplaren. Iedereen probeert nu dan ook extra te verdienen: taxichauffeurs, kooplui, iedereen vraagt meer dan normaal.

Bas snijdt de vis aan met oud en nieuw, terwijl alleen Patricia oog voor de camera heeft.

Dit was de baobab in de tuin van het huisje dat wij met oud en nieuw hadden gehuurd. Vlakbij - niet op de foto - een priv�strand en zwembad.

Nog even een oudere foto, hier onze gasten Rob en Suzanne aan de kerstdis. In Senegal is dat geen kalkoen, maar een lekker visje.

La lutte

Staat nieuwjaarsdag gelijk aan skispringen op Garmisch Partenkirchen, dat gaat hier op voor la lutte (het worstelen), maar dan veel erger. Iedereen nestelt zich voor de televisie voor de wedstrijd van het jaar. Hoewel het alweer twee dagen geleden is, wil ik de uitslag toch niet onthouden: Yekini mag zich na de overwinning op Tyson - nee, niet de bokser - de koning of zelfs de keizer van de arena noemen.
Twee dagen na de glorieuze overwinning staan de kranten er nog bol van - sport verkoopt ook hier. De wedstrijd vond plaats in het nationale stadion in Dakar, dat plaats biedt aan 50 tot 60.000 mensen. Die keken allemaal, uitzinnig van vreugde, naar twee kolossen die midden op de grasmat in een kleine ring vervaarlijk tegenover elkaar stonden. De wedstrijd heette fenomenaal te zijn geweest, ikzelf heb niet gekeken, want zat met andere toubabs in het Center Parcs van Senegal op twee uur rijden van Dakar.
Degene die de ander het eerst naar de grond werkt is winnaar, zo simpel is het. Vaak duurt een wedstrijd 15 seconden, maar hier was de minutenlange strijd goed geregisseerd, maar liefst zeven minuten hadden de mannen nodig: de mensen willen natuurlijk waar voor hun geld.
Al weken, maanden, keken de mensen uit naar de wedstrijd. Yekini versus Tyson, twee grootmachten uit het Senegalese worstelen zouden sinds lang tegenover elkaar staan. Telecombedrijven gaven kaarten uit met daarop hun beeltenis, je kon kaartjes winnen, op de wedstrijd wedden en noem maar op. Yekini had zich maanden voorbereid in de VS, waar niemand de man kent en hij ongestoord in een fitnessruimte zijn spierballen kon trainen.
Het betaalde uit, want hij won niet alleen de eer, maar ook veel geld. Naar verluidt 300 miljoen cfa: da's pak em beet 450.000 euro. Pas mal voor zeven minuten worstelen.